Hồi quang phản chiếu là tên thường gọi hiện tượng người ốm nặng đột ngột hồi tỉnh, khỏe lại trước khi qua đời. Vì sao có hiện tượng ấy, và để làm gì?
Ngọn nến khi chỉ còn là một khối sáp rất nhỏ, trước khi tắt hẳn thường bùng cháy mạnh nhất, tạo nên ngọn lửa cao nhất, sáng nhất. Điều này dường như cũng ứng với cả con người, khi nhiều người cho biết đã chứng kiến những người xung quanh mình trước khi bước qua lằn ranh sinh tử, như thể cây nến cháy bùng lên lần cuối, cũng trở nên đặc biệt khỏe mạnh và minh mẫn. Người bệnh khi này có thể bỗng nhiên nói to, tỉnh táo dặn dò hoặc muốn ăn, thèm uống. Dân gian ta quen gọi đó là hiện tượng hồi quang phản chiếu - cụm từ không lạ lẫm với các Phật tử, do bắt nguồn từ kinh Phật, với ý nghĩa ánh sáng trở lại, soi rọi chính mình.
Lý giải theo hướng thiên về tinh thần, nhiều người cho rằng khi chuẩn bị bước sang thế giới khác, linh hồn của một người sẽ rút dần khỏi thể xác, từ chân, bụng, tay, cuối cùng là trái tim và trí não. Và khi trí não nhẹ nhàng, an yên, không còn bị ảnh hưởng của vật chất, người đó có thể trở nên tỉnh táo và mạnh mẽ đặc biệt, như thấy cuộc đời mình tái dựng lại. Có người khác lại giải thích về mặt tình cảm, rằng sắp chết là lúc con người ta khao khát sự sống nhất và muốn tạo những kỷ niệm vui vẻ cuối cùng với người thân. Những điều này có đúng hay không thì chưa ai biết được, có đáng tin hay không thì còn tùy vào quan niệm và sự chấp nhận của mỗi người.
Khoa học cũng ghi nhận hiện tượng này, dù thật sự vẫn còn rất mơ hồ - về cả cơ sở lẫn khả năng chứng minh, lý giải. Một số chuyên gia đưa ra giả thuyết rằng một người sắp chết do hôn mê, bệnh nặng… thường đã trải qua nhiều ngày trong trạng thái bất động, hầu như không có hoạt động, và điều đó giúp cơ thể được nghỉ ngơi, “tích cóp” năng lượng. Phần năng lượng này tuy rất nhỏ nhưng vẫn là đáng kể so với tình trạng trước đó, và có thể được xem như một sự hồi phục, cải thiện rõ rệt. Nhờ đó, người này có thể tương tác với những người xung quanh, thậm chí ăn uống và đi lại.
Giải thuyết khác cũng được đưa ra với những người có vấn đề ở não, chẳng hạn tai biến hoặc có khối u trong não: Người này thường cũng ở trạng thái bất động vài ngày, không tiếp nhận thêm dịch vào cơ thể, và do đó giảm sưng ở não; và do giảm sưng nên người này có thể tỉnh táo hơn, tuy rằng sẽ lịm đi nhanh chóng do bệnh vẫn phát triển.
Trong tình trạng hoạt động nội sinh của cơ thể và các phản ứng hoá học tăng cao, có thể sinh ra những hiện tượng mà từ xưa con người đã biết đến gọi là “hiện tượng hồi dương”. Hiện tượng này tạo ra một số hiệu ứng sinh học như con người có thể tỉnh lại, hiện tượng thần giao cách cảm… Giống như ngọn nê-on sắp tắt, những đốm lửa cuối cùng cố gắng loé sáng chiếu rọi cho cuộc đời một niềm tin vô tận vào sự bất diệt của muôn loài.
Thay vì “hồi quang phản chiếu”, các nhà nghiên cứu phương Tây gọi hiện tượng này là “Cái chết của Ehmer”, theo tên một trường hợp điển hình. Anna Katharina Ehmer (1895-1922) là một phụ nữ Đức, trong số các bệnh nhân tại bệnh viện tâm thần Hephata thì là người bị khuyết tật tâm thần nặng nhất. Cô hầu như không nói được, không nhận biết được ngày đêm và hiếm khi được nhận thấy chú ý đến môi trường xung quanh. Tuy nhiên, vào ngày Ehmer qua đời, mọi thứ đều thay đổi. Các bác sỹ và nhân viên đều không thể tin nổi khi Ehmer cất tiếng hát, trong đến nửa tiếng đồng hồ, khuôn mặt từ vẻ đờ đẫn quen thuộc chuyển thành sinh động, cao thoát, trước khi lặng lẽ ra đi và khiến tất cả những người chứng kiến đều xúc động.
Theo ttvn
Hồi dương theo lời kể của giới y khoa
Có những công trình đã công bố cho thấy, cứ 100.000 người chết thì có một người được cho là sống lại. Trong dân gian cũng truyền tụng rất nhiều câu chuyện về hiện tượng trên. Một số người chuyên cải táng mộ theo phong tục của một số vùng phía Bắc còn cho biết: Khi cải táng nhiều ngôi mộ, họ rất hay gặp hiện tượng bộ xương người chết nằm ở nhiều tư thế rất lạ, mặc dù khi được chôn họ đều được đặt nằm ở tư thế thẳng, ngay ngắn. Phần lớn những trường hợp này đều xảy ra ở những người chết trẻ và chết đột ngột. Nhiều công trình nghiên cứu cho thấy, khi còn sống, con người với một cơ thể khỏe mạnh và hệ thần kinh hoàn hảo đã liên tục phát ra những sóng điện từ với rất nhiều tần số khác nhau. Đã có nhà khoa học cho rằng, những sóng điện từ này có bản chất giống những tia phóng xạ và nó tăng lên khi hoạt động của cơ thể ở trong những trạng thái đặc biệt như khi đang kề cận cái chết, tình trạng lên đồng hay ảnh hưởng của một số hóa chất. Ở trong tình trạng này, những chất morphin nội sinh sẽ sản xuất ra nhiều và gây nên những tình trạng cận sinh mà khoa học ngày nay vẫn chưa thể hiểu hết nổi. Bản năng sinh tồn của con người là rất mạnh, nhiều khi nó giúp cơ thể vượt qua được những tình trạng thập tử nhất sinh. Đây là một bản năng tự nhiên, không hề phụ thuộc vào hoàn cảnh, môi trường sống hay việc người đó có được rèn luyện học tập hay không về khả năng này. Trong tình trạng hoạt động nội sinh của cơ thể và các phản ứng hóa học tăng cao, có thể sinh ra những hiện tượng mà từ xưa con người đã biết đến gọi là hiện tượng hồi dương. Hiện tượng này tạo ra một số hiệu ứng sinh học như con người có thể tỉnh lại, hiện tượng thần giao cách cảm v.v... Giống như ngọn nến sắp tắt, những đốm lửa cuối cùng cố gắng lóe sáng chiếu rọi cho cuộc đời một niềm tin vô tận vào sự bất diệt của muôn loài. Chết lâm sàng và chết thật sự
Theo các chuyên gia y học, có hai hình thái cơ bản của cái chết đó là chết lâm sàng và chết thực sự. Hiện tượng chết lâm sàng xảy ra khi bệnh nhân coi như đã lìa đời với nhịp tim không đếm được, không có hiện tượng hô hấp, có nghĩa là bệnh nhân không còn thở nữa. Nhưng hoạt động của não bộ vẫn còn, tương đồng với việc điện não đồ vẫn còn ghi nhận những sóng đặc trưng cho sự sống của con người. Phần lớn những trường hợp gọi là người chết sống lại đều xảy ra ở những tình huống chết lâm sàng này. Còn những trường hợp chết thật sự là những cái chết được xác định rõ ràng bằng điện tim, điện não và các dấu hiệu sinh học khác và phải làm lại sau 6 giờ như luật pháp của một số nước tiên tiến quy định. Các xét nghiệm này đều cho thấy, thật sự người chết đã về cõi vĩnh hằng. Trước đây, khi còn là thầy thuốc trẻ chưa có kinh nghiệm, chúng tôi cũng đã vài lần chứng kiến hiện tượng hồi dương ở một số bệnh nhân nặng kề cận cái chết. Điển hình là bệnh nhân bị ung thư gan, có nhiều người đã rơi vào tình trạng hôn mê rất nặng, nhịp thở yếu, tim nghe rời rạc, mạch không bắt được, huyết áp bằng không. Bệnh nhân được người nhà xin về để tránh chết ở bệnh viện, theo tập tục truyền thống của người Á Đông sau khi đã được các thầy thuốc và nhân viên y tế tận tình giải thích. Nhưng thật kỳ lạ, hôm sau chúng tôi được mời đến xem bệnh và chứng kiến một hiện tượng kỳ lạ: Bệnh nhân ngồi dậy, tỉnh táo hoàn toàn và đòi ăn cháo. Có người còn đòi xuống giường tập thể dục và gặp người thân. Thấy hiện tượng trên, chúng tôi vừa mừng cho gia đình người bệnh vừa thật sự lo lắng không biết mình đã có gì nhầm lẫn trong chẩn đoán hay không? Hôm sau, bệnh nhân chết sau khi ăn miếng cháo cuối cùng của cuộc đời. Và cho đến ngày hôm nay, với những bệnh nhân nặng, khi có hiện tượng hồi dương như trên, chúng tôi đều thông báo cho gia đình bệnh nhân về khả năng bệnh nhân sẽ ra đi vĩnh viễn trong một thời gian gần nhất.
PGS-TS Nguyễn Hoài Nam
Comments